WhatsApp-хабарламалар: Шындық па, әлде жалған ақпарат па?
WhatsApp-хабарламалар: Шындық па, әлде жалған ақпарат па?
Қауіпті фейктер пандемиядан да кең тарап, WhatsApp желісі түрлі жалған ақпараттың ошағына айналды.
Жалған ақпарат пен ғылыми негізі жоқ дерекпен күреске дайын болу үшін «фейктерді» тауып, жаттығып көруге шақырамыз.
Тестіміз теориялық және практикалық екі бөлімнен тұрады. Тест соңында жалған ақпаратты анықтауға көмектесетін шағын нұсқаулық бар.
Қане, бастайық!
Бұл материал Еуропа одағының қаржылай қолдауымен дайындалды. Веб-сайттағы материал автордың жауапкершілігі саналады және Еуропа одағының көзқарасын білдірмейді.
Әуелі қарапайым сұрақтан бастайық. Сізге келген хабарламаның шынайы не жалған ақпарат екенін анықтап көріңіз: «Абайлаңыздар, АҚТҚ вирусын (ВИЧ) жұқтырған науқастардың қаны араласқан банандар мен мандариндер сатылып жатыр».
-
Жалған ақпарат0%
-
Рас0%
-
Жауап беруге қиналамын, бірақ сақтық үшін жеміс-жидек сатып алмаймын0%
Дұрыс әрекетті таңдаңыз. Өзіңіз сенетін адам «Екпе аутизм мен БЦП (ДЦП) туғызады» деген хабарлама жазып, екпеге қарсы петиция жіберді.
-
Бірден петицияға қол қоямын0%
-
Бұл қауіпті жалған ақпарат екенін айтамын0%
-
Сенемін, бірақ қол қоймаймын. Өйткені екпе инфекциядан да қауіпті асқынуларға әкеп соғады деп ойлаймын0%
«Билл Гейтс Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымын басып алып, халықтың ағзасына чип енгізгелі жатыр» деген тақырып көрсеңіз, не істейсіз? Тек шынайы жауап беріңіз!
-
Бұл ақпаратты достарым мен отбасыма таратамын0%
-
Назар аудармаймын0%
-
Оқып шығып, сенімді ақпарат құралдарынан тексеремін0%
Билл Гейтстің мәселесін шешіп алдық. Ал «Илон Маск адамның миына чип орнатпақшы» деген ақпарат туралы не ойлайсыз?
-
Рас0%
-
Рас, бірақ кликбейтке ұқсайды0%
-
Бос сөз0%
«Қазір БЦЖ екпесі COVID-19 вирусынан қорғайды деген теорияны тексеру үшін клиникалық зерттеулер жүргізіліп жатыр». Бұл рас па, әлде ойдан шығарылған мәтін бе?
-
Әрине. Барып тұрған өтірікші екенсіздер!0%
-
Жауап беруге қиналамын0%
-
Жоқ, бұл рас0%
Ал енді тәжірибелі фактчекердің сөздігіне үңіліп көрейік. Постшындық деген не?
-
Эмоцияға манипуляция жасайтын ақпарат0%
-
Өтірікті әшкерелеу0%
-
Постмодернге ұқсайтын мәдени құбылыс0%
Фактоид ше?
-
Дереккөз арқылы расталған ақпарат0%
-
Дәлелі жоқ, күдікті факт0%
-
Гуманоидтардың ерекше түрі0%
Сыни ойлаудың негізгі дағдысын атаңыз?
-
Бәріне күмәнмен қарау0%
-
Ізденіс жолындағы табандылық0%
-
Барлық идеяны қабылдауға ашық болу0%
Қандай термин жалған ақпараттан белгі беретін мемге айналды?
-
Француз биологтары анықтады…0%
-
Британ ғалымдары дәлелдеді…0%
-
Ресейдің федералды тергеу бюросы анықтады…0%